لوله مانیسمان

معرفی لوله مانیسمان  

لوله ها تجهیزاتی هستند که برای انتقال سیالات، ساخت مخازن تحت فشار، صنایع نظامی و کاربردهای وسیع دیگری مورد استفاده قرار می گیرند. در زبان لاتین لوله ها را عموما با دو لغت پایپ و تیوب معرفی می کنند. از نظر ظاهری هر دو لغت به معنی لوله هستند ولی از نظر کاربرد و محل استفاده متفاوت هستند. پایپ به لوله هایی اطلاق می شود که وظیفه انتقال سیال از نقطه ای به نقطه دیگر و در فواصل نسبتا دور را بر عهده دارند. اما تیوب به لوله هایی اطلاق می شود که وظیفه گردش سیال در داخل یک سیستم یا ماشین را بر عهده دارند. لوله ها از جنبه های گوناگونی از جمله جنس، کاربرد و فرآیند ساخت دسته بندی می شوند. از نظر جنس به دو دسته کلی لوله های فلزی و غیر فلزی تقسیم می شوند. از جمله لوله های فلزی پر کاربرد می توان به لوله های فولادی، چدنی، مسی، آلومینیومی، لوله مانیسمان و سربی و از جمله لوله های غیر فلزی پرکاربرد می توان به لوله های پلیمری، شیشه ای، بتنی و سفالی اشاره کرد. جدول زیر کاربرد انواع لوله ها را به تفکیک جنس نمایش می دهد. فرآیند ساخت لوله ها با توجه به جنس آن ها متفاوت است. به عنوان مثال لوله های پلیمری معمولا به روش اکستروژن پلیمری و تزریق پلاستیک، لوله های سفالی  بتنی به روش قالب گیری، لوله های شیشه ای به روش قالب گیری شیشه مذاب و لوله های فلزی غالبا به روش اکستروژن تولید می شوند

مقایسه لوله مانیسمان با سایر لوله های صنعتی

لوله مانیسمان، لوله های فولادی درزدار و دیگر انواع لوله فلزی برای نصب در شرایط خاص مانند فشار عملیاتی بالا طراحی شده است. البته سایر لوله های صنعتی مانند لوله پلی اتیلن و لوله یو پی وی سی (UPVC) هم قابلیت استفاده در فشار معمولی و فشار بالا را هستند اما در برخی موارد بنا بر نظر طراحان باید از نوع به خصوصی لوله و اتصالات در سیستم های لوله کشی و تأسیسات استفاده شود.

لوله پوش فیت، لوله پلی اتیلن و لوله یو پی وی سی بیشتر برای انتقال آب و فاضلاب در شبکه های مختلف مناسب هستند. انواع لوله صنعتی صرف نظر از کاربرد آن، دارای دیواره با مقاومت بالا هستند و می توانند در برابر تغییرات شرایط محیط پایدار بمانند.

 مقایسه لوله پلی اتیلن با مانیسمان

امروزه لوله پلی اتیلن رقیب سر سختی برای انواع لوله های فولادی است. به طور کلی لوله پلی اتیلن نسبت به لوله مانیسمان مقرون به صرفه تر بوده و حتی طول عمر بالاتری نیز دارد. از دیگر مزایای لوله پلی اتیلن می توان به انعطاف پذیری بالاتر اشاره کرد که آن را در مقابل زلزله، رانش زمین و حتی تغییرات آب و هوایی در برابر لوله مانیسمان برتر نشان می دهد.

روشهای تولید لوله مانیسمان

ریخته‌گری گریز از مرکز:

در این روش فلز مذاب به قالب چرخنده ریخته می‌ شود و با توجه به ساختار دستگاه‌ و میزان نیروی گریز از مرکز وارد شده، فلز مذاب به سمت دیوارۀ قالب حرکت می کند. در همین حال انجماد از دیواره های قالب آغاز می‌ شود.

ضخامت نهایی دیوارۀ لوله‌ مانیسمان تولید شده تابعی از سه پارامتر اصلی است: حجم مذاب اولیۀ ورودی، میزان دور بر دقیقۀ موتور دستگاه و میزان نیروی اعمالی.

تاریخچه ساخت لوله مانیسمان

این لوله‌ها برای اولین بار در قرن 19 توسط دو برادر آلمانی با نام رینهارد و مکس مانیسمان تولید شدند و از همین رو به نام لوله‌های مانیسمان شهرت دارند. درست در حوالی سال 1885 بود که برادران مانیسمان برای اولین بار روشی برای ساخت لوله‌های بدون درز ابداع کردند. پس از آن هر سال تجهیزاتی مدرن ‌تر و بهتر برای تولید این لوله‌ها ایجاد شد و ماشین آلاتی جدید برای ساخت این لوله‌ها به وجود آمد. در سال 1930 روش تولید لوله‌های نورد سرد ابداع شد و پس از آن در سال 1960 به دلیل بهبود کارخانه نورد دستگاه‌های جدید برای تبدیل شمش به لوله ایجاد شد و پس از گذشت سال‌ها و با پیشرفت‌های دوره‌ای که ایجاد شد، روش‌های نوین امروزی برای تولید این لوله‌ها به کار گرفته شد.

طبقه بندی لوله های مانیسمان

با توجه به فرآیند تولید، لوله‌های مانیسمان را می توان به دو لوله مانیسمان نورد گرم و لوله های مانیسمان سرد تقسیم کرد.

 لوله مانیسمان نورد گرم

  لوله گرم مانیسمان ابکاری شده با لوله سرد مانیسمان مرتبط است. لوله های سرد در دمای زیر تبلور مجدد آبکاری می شوند، این در صورتی است که لوله های گرم در دمای بالای تبلور مجدد آبکاری می شود. لوله‌های گرم به طور کلی به لوله‌های بخار با فشار پایین، متوسط، بالا، لوله فولادی آلیاژی، لوله‌های تقطیر نفت، لوله‌های فولادی زمین شناسی و دیگر لوله‌های فولادی تقسیم می‌شود. قطر خارجی لوله‌های مانیسمان نورد گرم عموماً بیشتر از ۳۲ میلی‌متر و ضخامت دیواره‌شان ۲.۵ تا ۷۵ میلی‌متر است.

 لوله مانیسمان نورد سرد:

لوله های مانیسمان نورد سرد، لوله های مانیسمان با دقت سرد یا نورد سرد با دقت بالا در ابعاد و پایان خوب سطح مورد استفاده برای ماشین آلات و تجهیزات هیدرولیکی هستند. فرآیند نورد سرد به روش اتخاذ شده برای پردازش صفحات یا نوارهای فولادی به انواع مختلف محصولات فولادی توسط فرآیندهای سرد کار مانند خم شدن سرد و فرآیندهای کشیده شده با سرد گفته می شود. لوله مانیسمان سرد نورد نه تنها شامل لوله های فولادی عمومی، لوله های فولادی دیگ بخار فشار کم و متوسط​، لوله های فولادی دیگ بخار فشار بالا، لوله های فولادی آلیاژی، لوله های فولادی ضد زنگ، لوله های فولادی ترک دار نفت، بلکه شامل لوله های فولادی کربنی با دیواره های نازک، فولاد آلیاژی لوله هایی با دیواره های نازک، لوله های فولادی ضد زنگ با دیواره های نازک و لوله های فولادی به شکل خاص.

لوله مانیسمان نورد گرم معمولاً دارای قطر بیرونی بزرگتر از 32 میلی متر و ضخامت دیواره بین 2.5 میلی متر تا 75 میلی متر هستند. لوله مانیسمان نورد سرد معمولاً دارای قطر خارجی کمتر از 6 میلی متر و ضخامت دیواره کمتر از 0.25 میلی متر هستند. لوله های دیواره نازک معمولاً دارای قطر خارجی کمتر از 5 میلی متر و ضخامت دیواره کمتر از 0.25 میلی متر هستند. لوله های نورد سرد به طور کلی دقت ابعادی بالاتری نسبت به لوله های گرم دارند.